Παρασκευή 17 Απριλίου 2015

Παροιμίες

Μάρτιος 2015


 Α καούν τα τσουφλάριας = θα πάρουν φωτιά τα πόδια σου, μτφ. θα έχεις τρεχάματα
Απ’ του λέισμου μέχρι του κάμουμα = απέχει πολύ ο λόγος από την πράξη
Απ’ του τσαΐρ στου μπαΐρ = από το ένα θέμα στο άλλο
Απού κόλιου μπόλιου = άσχετα πράγματα μεταξύ του, χωρίς συγγένεια
Γιορ μι ντίμ = δεν γίνεται , δεν υπάρχει
Δλεια στου χερ = έχουμε κάτι να ασχολούμαστε
Έγκας σι λέει βρε , σι κεσμερέβ = βρε ψέματα σου λέει, σε κοροϊδεύει
Έριξ’ αλλού τ’ κάπα τ’ = πηγαίνει τώρα αλλού
Η άλλους του κουψαλάντσι = κάποιος πέθανε
Η τσινέστ ένα παέν = δε σταματά να μιλάει
Ήβγαλι τα λιακάτς = έκανε εμετό
Θα μας πιας του κούλιου κούλιου = θα μας βρει η νύχτα
Ιτς  μιτς  μουχαμπέτ = άσκοπη συζήτηση που δεν έχει νόημα
Κι του κουσούρ μαζί = όταν ένας αριθμός που αναφέρθηκε είναι ψεύτικος και μικρότερος απ’ ό,τι πρέπει
Κούντρους ήταν = παρά τρίχα, παρά λίγο να συμβεί κάποιο ατύχημα
Μάλλιασι η τσινιές τ’ = έβγαλε μαλλιά η γλώσσα του, μτφ. κουράστηκε να μιλάει
Μη το χς τσάτρα; = Μήπως έχασες τα λογικά σου ;
Μι του ντισγίν = με τη ψυχή στο στόμα
Μια γαδουκλείστρα μέρους = λέγεται για έναν χώρο που είναι πολύ μικρός
Μουκαέτκου πιδί = Αυτός που έχει όρεξη για δουλειά, ο εργατικός  
Μούκου τ’ άρνου = Σιώπα, μη μιλάς
Μπίτσι η ούρδα = ενδιαφερόμαστε καθυστερημένα για κάτι που έχει ήδη  τελειώσει
Μπλατς καταή = έπεσε κάτω με τα μούτρα
Νουρίς νουρίς κουπανίσκεις = ήρθες νωρίτερα από την καθορισμένη ώρα
Ντάρμα ντουμάν = έφεραν τα πάνω κάτω
Ντιπ για ντιπ = εντελώς
Όλα στο μεϊντάν = τα έβγαλε όλα στη φόρα
Πάει, του σισίρτσι = έχασε τα μυαλά του , δε λογικεύεται
Τ’ είνι αυτό που σατάχτσα = τι μπελάς με βρήκε
Τα’ κανεις  ακταρμά = τα μπέρδεψες , τα ανακάτεψες
Τι τσ’ μανιάμ γύριβεις = τι ήθελες και ανακατεύτηκες ή πήγες κάπου
Τούγκουρ-μούγκουρ = κάποιος λέει λόγια περιττά και δεν απαντάει σε αυτό που πρέπει
Του κατσίρτσι = του έπεσε κάτι από τα χέρια του
Τουν έχ’ ένα ιστάχ! = τον έχει μεγάλο γινάτι
Τσάτρα-πάτρα = μιλάει κάποιος αραιά και που, λιγομίλητος
Τσ’ έπιασαν τα σνιργιά = τρέχουν και δε φτάνουν

Χύθκαν τα μούτραμ = ντράπηκα πολύ


Άλλα λέει η μανιάμ’, αλλ’ ακούν τ’ αυτιά μ’ = άλλα μου λένε κι άλλα καταλαβαίνω
Βγήκει η ψείρα στου γιακά = αυτός που τώρα απόκτησε πλούτη και τα επιδεικνύει
Για ένα φιλί πίτα τσ’ Νιγρίτα = καταβάλουμε πολύ δουλειά και κόπο για κάτι που δεν έχει αξία
Γράψει γράψει κι ύστιρα κάτσει κι κλάψει = κάνε τα λάθη σου ενώ τα ξέρεις για να μετανιώσεις μετά
Διε μπαμπά πάρε γιο = ο γιος θα μοιάσει τον μπαμπά
Έκατσει η δλειά τσ’ πόρτα και κνήγσι τ’ φτώχεια = αυτός που εργάζεται προκόβει και ευημερεί
Η γεια στα ρούχα δε χωρεί = η υγεία σε κάποιον δεν κρύβεται
Η λάκους δε κατφάζ κάθι μέρα κουτσούρια = Ό,τι καλό μας συμβαίνει μια μέρα δεν σημαίνει ότι θα μας συμβεί και την επόμενη
Ήβρεις  χουριό  χουρίς  σκύλ’ γυρνάς χωρίς βίτσα = κάνεις τον δυνατό όταν οι καταστάσεις είναι εύκολες και δεν χρειάζεται να επέμβεις
Ήθιλα να πέσω, καλά που μι μπούχτσαν = ήθελα να κάνω κάτι και χρειαζόμουν μια αφορμή
Ήξιρει η μάνα μ’ να κάν πίτα, αλλά δεν είχει λάδ = έχουμε τη γνώση για να κάνουμε κάτι, αλλά δεν έχουμε τα κατάλληλα εργαλεία
Ήρτει απ’ τα δέκα γιόματα = ήρθε πολύ νωρίς 
Θα πθήξου μπαμπά μ’, θα σι διω πιδί μ’ = παινεύομαι ότι μπορώ να κάνω κάτι με λόγια και δεν το αποδεικνύω με πράξεις
Λείψει στιγμή να ζήεις χρόνια = μπορεί από μια στιγμή(που δεν ήσουν κάπου) να κερδίσεις την ζωή σου
Μι ξένα μάτια ντουνίας δε βλέπιτει = Πρέπει μόνος σου να αναλαμβάνεις πρωτοβουλίες και να μη στηρίζεσαι στους άλλους
Να μη σι τλύξ η ντάνγκα = αλίμονο αν σε καταβάλλει η αρρώστια
Νοικουκυριό μι του τσάκνου = όταν ένα νοικοκυριό δεν έχει γερά θεμέλια  
Ξιχώρσει η ήρα απ’ το σταρ = ξεχώρισαν τα άχρηστα από τα χρήσιμα
Ξύλα φκανούσες, ξύλα θα φκανείς = λέγεται για κάποιον που δεν υπάρχει περίπτωση να αναβαθμίσει τη ζωή του, να προοδέψει
Ο ακαμάτς για να μη σπάσ’  τ’ αμύγδαλα δεν τα τρώει = ο τεμπέλης για να μη σπάσει τ’ αμύγδαλα λέει ότι δεν τα τρώει
Οι γάδαρ κουπάδ δε γίνουντει = δεν πρέπει να έχουμε προσδοκίες για πράγματα που δε γίνονται, κάποιοι δεν μπορούν να συνεργαστούν ποτέ μεταξύ τους
Ολόκληρου μπαΐρ, τα θκαμ τα πιρνάρια πήγεις έκουψεις; = δεν ζηλοφθονούμε τα πράγματα του διπλανού μας
Όποιουν δεν τουν αγαπούν και τα χνώτα του βρωμούν =  όταν δεν συμπαθούμε  κάποιον μας ενοχλούν όλα πάνω του
Όποιους  γυρίζ’ μυρίζ’, κι όποιους κάθιτει βρουμάει = Όποιος κυκλοφορεί ενημερώνεται ενώ όποιος κλείνεται μέσα, χάνει κάθε επαφή με τον κόσμο
Όταν ήμαν νύφ’ δεν έκανε η πιθιρά και τώρα που γίνκα πιθιρά δε κάν η νύφ’ = όταν ήμουν νύφη δεν ήταν καλή η πεθερά και τώρα που έγινα πεθερά δεν είναι καλή η νύφη
Ούτι η νύφ’ θυγατέρα, ούτι η πιθιρά μητέρα = δεν μπορεί να γίνει η πεθερά μάνα ούτε η νύφη κόρη
Πιδιά δεν είχαν τουν προύτσου χάιδευαν = δεν είχαν να ασχοληθούν με κάτι σημαντικό και έδιναν βάρος σε λεπτομέρειες
Σκότουνει ζουρλοί κι πλήρουνει τζιριμέδις = αν τα βάλεις με τρελούς θα βγεις και φταίχτης 
Στης ακρίβειας τουν κιρό ήθιλα γάμου κι χουρό = ζητώ κάτι όταν οι καταστάσεις δεν το επιτρέπουν
Τ’ καμήλα ένα μάτσου χουρτάρ τ’ γέλασει = Πολλές φορές μπορούμε να ξεγελαστούμε από κάτι πολύ μικρής αξίας
Τα γκαβά τα πλιά η Θεός τα καν’ φουλιά = Ο Θεός προνοεί για τους αδύναμους   
Του καλό τ’ άλογου του γέμι τ΄πιρισσεύει = ο καθένας μας πρέπει να κρατάει κάτι και για τις δύσκολες ώρες
Του καλό του μουσχάρ του βρίσκουν και στ’ αχούρ = η πραγματική αξία κάποιου αναγνωρίζεται πάντα, ανεξάρτητα με το που ζει αυτός ή βρίσκεται
Του πιδί απ’ του σκατό τ’ φαίνιτει = από τη γέννηση κάποιου φαίνονται τα χαρίσματα
Τουν ανήφουρου τα μουστάκια, τουν κατήφορου τα γένια = δεν ξέρουμε που να τοποθετηθούμε ή τι να επιλέξουμε γιατί και οι δυο επιλογές μας θα έχουν το ίδιο αποτέλεσμα
Τώρα και του μούτσου καφέ = δίνουμε σε κάποιον  αξία που δεν του αναλογεί
Χάλ’ έχ’ χαχάλ’ δεν έχει = αυτός που κρίνει κάποιον ή κάτι ενώ αυτός είναι χειρότερος σ’ αυτό

Χτύπα κουλαρούδ να μη χτυπάς κιφάλ = η διαπαιδαγώγηση των παιδιών πρέπει να γίνεται από την πολύ μικρή τους ηλικία, γιατί μετά θα είναι αργά