Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2017
Κυριακή 19 Μαρτίου 2017
ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ
Τάξη: A’ Σχολικό έτος: 2016-2017
Υπεύθυνη δασκάλα: Φλίσκα Αργυρώ
ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ
Αλαβάντα
Αραμπαδούδια
Γκέο-βαγκέο
Γλυκά-ξυνά
Καρφί
Καφ-κινίρ-μπιζέλ
Κουκουλιούδ
Κουρντουκέλ
Κουτσάκ
Κρυφτουτιπιρλέκ(Μπίκος)
Μακριά γαϊδούρα
Μπίλιες(γκαζόζες)
Ντουρ
Παρτίδες(κρυφτό)
Πατίν
Πετάει-πετάει
Πιθαμή
Πιτρές(πεντόβολα)
Πούντο-πούντο το δαχτυλίδι
Σανταλίνα-Μανταλίνα
Τζαμί
Του λουρί στη μάνα
Τρούλ(Τρίλιζα)
Τσιλίκ-τσουμάκ
Φαναράκ
Φλιόκ-Νιρουφλιόκ
ΚΟΥΚΟΥΛΙΟΥΔ
Τα παιδιά με ένα μικρό τσεκούρι ή σουγιά
παίρνουν ένα ξύλο και το φτιάχνουν έτσι ώστε να έχει μυτερή μύτη, σαν σβούρα.
Στη συνέχεια παίρνουν μια βέργα ξύλινη
και στην άκρη δένουν σπάγκο περίπου 50 εκατοστά. Η βέργα είναι περίπου
ένα μέτρο. Τυλίγουν το σπάγκο στη σβούρα και τραβάν το σπάγκο έτσι ώστε να γυρνά το κουκουλιούδ(σβούρα).
Κωνσταντίνος Σ.
ΚΟΥΤΣΟ (ΚΟΥΤΣΑΚ)
Κάθε παιδί έχει από μια πλάκα.
Χαράζουμε στο
χώμα ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο και το χωρίζουμε σε πέντε ίσα μέρη.
Τοποθετεί το πρώτο παιδί την πλάκα του έξω από το
παραλληλόγραμμο και αρχίζει να την
κλωτσάει με το ένα πόδι σαν κουτσό, ώστε η πλάκα να μπει στο πρώτο
παραλληλόγραμμο(κουτάκι) από τα πέντε, χωρίς η πλάκα να ακουμπάει στις γραμμές.
Μετά συνεχίζει ώσπου να φτάσει στο πέμπτο.
Μόλις φτάσει εκεί,
προσπαθεί να κάνει στροφή 180ο
κλοτσώντας την πλάκα και να συνεχίσει αντίστροφα μέχρι το πρώτο
παραλληλόγραμμο, περνώντας πάλι απ’ όλα
τα κουτάκια, χωρίς πάλι η πλάκα του να ακουμπάει στις γραμμές. Αν τα καταφέρει
συνεχίζει ο ίδιος παίχτης ξεκινώντας από το 2ο παραλληλόγραμμο
κουτάκι. Αφού τελειώσει και τα τέσσερα τότε πιάνει την πλάκα με τα χέρια και
έχοντας πίσω του (στη πλάτη) το κουτσό την
ρίχνει χωρίς να το βλέπει ,ώστε η πλάκα του να μπει σε ένα κουτάκι. Αν
δεν ακουμπάει σε κάποια γραμμή τότε κερδίζει ένα πόντο και συνεχίζει ο
ίδιος ξεκινώντας τώρα από την αρχή
έχοντας ως κανόνα να μην μπαίνει ούτε το παιδί ούτε η πλάκα στο κουτάκι της προηγούμενης φάσης του παιχνιδιού. Αν δεν
συμβεί αυτό χάνει τη σειρά του και συνεχίζει ο δεύτερος παίχτης.
Όποιου η πλάκα ακουμπήσει στις γραμμές χάνει
τη σειρά του και συνεχίζει ο επόμενος παίχτης.
Νικητής είναι εκείνος
που θα μόνος και τελευταίος παίχτης.
Άννα
Ευδοκία.
ΤΣΙΛΙΚ-ΤΣΟΥΜΑΚ
Παίζεται με δυο ομάδες ή τουλάχιστον με
δυο άτομα. Έχουν δυο βέργες ξύλινες, λεπτές. Η μια έχει μήκος περίπου ένα μέτρο
και άλλη περίπου 30 εκατοστά. Τη μεγάλη τη λένε τσουμάκ και τη μικρή τσιλίκ.
Σκάβουν στο χώμα μια μικρή λακούβα και
τοποθετούμε το τσιλίκ πάνω της σε οριζόντια θέση. Την άκρη του τσουμάκ τη
βάζουμε στη λακούβα και με δύναμη πετάμε μακριά το τσιλίκ. Η αντίπαλη ομάδα αν
πιάσει το τσιλίκ πριν πέσει στο έδαφος κερδίζει και αλλάζουν ρόλους οι ομάδες.
Αν όχι τότε προσπαθεί να χτυπήσει το τσουμάκ
που βρίσκεται πάνω στη λακούβα σε οριζόντια θέση από την απόσταση που έφτασε το
τσιλίκ.
Επίσης υπάρχει και η
παραλλαγή ως εξής: Αντί να πετάξουμε μακριά το τσιλίκ, το σηκώνουμε με το
τσουμάκ έτσι ώστε να μπορέσουμε να το χτυπήσουμε και να πάει όσο το δυνατόν
μακριά εφαρμόζοντας τους πιο πάνω κανόνες. Αν δε το καταφέρουμε το χτύπημα σε
τρεις προσπάθειες χάνει η ομάδα και αλλάζουν πάλι οι ρόλοι.
Ελεάννα
Κωνσταντίνος Σ.
ΜΠΙΛΙΕΣ (ΓΚΑΖΟΖΕΣ)
Το παιχνίδι αυτό παίζεται με δυο ομάδες. Τα
παιδιά φτιάχνουν με χώμα και νερό μπίλιες(στρόγγυλες σφαίρες). Κάθε ομάδα
παρατάσσει σε σειρά από συγκεκριμένο αριθμό μπιλιών σε ένα ανοιχτό
μέρος(αλάνα). Στη συνέχεια παίρνουν μια σιδερένια μπίλια(κουρσούμ) και
προσπαθούν από μια απόσταση 4-5 μέτρα(χαράζουν γραμμή) να χτυπήσουν με τη
σιδερένια τις χωμάτινες μπίλιες. Όποια ομάδα χτυπήσει τις περισσότερες είναι
αυτή που κερδίζει.
Κωνσταντίνος Σ.
Ελεάννα Άννα-Ευδοκία
ΒΑΡΚΟΥΛΕΣ
Τις έφτιαχναν από
χαρτί ή εφημερίδες. Συνήθως όταν έμεναν μέσα στο σπίτι και δεν μπορούσαν να
βγουν έξω να παίξουν.
ΣΦΕΝΤΟΝΑ (ΤΣΑΤΑΛ)
Τα αγόρια, έκοβαν
από τα δέντρα κλαδιά που είχαν διχάλα και έφτιαχναν σφεντόνες (τσατάλια).
Περνούσαν ένα φαρδύ λάστιχο το οποίο τέντωναν, έβαζαν μια μικρή πετρούλα στη
μέση του και σημάδευαν. Όταν άφηναν το λάστιχο, η πετρούλα εκσφενδονιζόταν
μακριά.
Ραφαήλ Κωνσταντίνος Σ.
Ραφαήλ
Ραφαήλ
ΠΑΡΤΙΔΕΣ (ΝΤΟΥΡ)
Έχουμε δύο ομάδες.
Η μια κρύβεται και η άλλη προσπαθεί να τη βρει. Όταν τους βρει κρύβεται η άλλη.
Ελεάννα
ΓΚΕΟ- ΒΑΓΚΕΟ
Το παιχνίδι παίζεται από αγόρια και
κορίτσια. Χωρίζονται σε δυο ισάριθμες ομάδες (Α και Β) . Στέκονται απέναντι σε
απόσταση τριών μέτρων, σε ευθεία παράταξη. Τα παιδιά της κάθε ομάδας πιάνονται
σταυρωτά από τα χέρια τους. Γίνεται κλήρωση και αρχίζει το παιχνίδι. Απαραίτητη
προϋπόθεση να ξέρουν τα λόγια του τραγουδιού. Τα παιδιά της Α ομάδας, λέγοντας
το πρώτο μισό στίχο, κινούνται προς τα
εμπρός κάνοντας τρία βήματα. Καθώς τραγουδούν τον άλλο μισό στίχο ξαναγυρνούν στην αρχική τους θέση, κάνοντας
πάλι τρία βήματα προς τα πίσω. Το ίδιο κάνουν και τα παιδιά της Β΄ ομάδας
λέγοντας τον δικό τους στίχο.
Οι στίχοι του τραγουδιού που λέει η κάθε
ομάδα είναι οι παρακάτω:
Ομάδα
Α. Ένα λεπτό κρεμμύδι (τρία βήματα
μπροστά)
γκέο-βαγκέο (τρία βήματα
πίσω).
Ομάδα
Β. Ένα λεπτό κρεμμύδι,
Που ‘ σαι βαγκέο.
Ομάδα
Α. Και τι θα το εκάνετε,
Γκέο-βαγκέο.
Ομάδα
Β. Θέλω να το παντρέψω,
Γκέο-βαγκέο.
Ομάδα
Α. Σας δίνουμε, σας δίνουμε
μια όμορφη κοπέλα.
Ομάδα
Β. Μας δίνετε, μας δίνετε
μια
παλιοκατσιβέλα.
Ομάδα
Α. Σας δίνουμε, σας δίνουμε
φλουρί κωνσταντινάτο.
Ομάδα
Β. Μας δίνετε, μας δίνετε
βαρέλι δίχως πάτο.
Ομάδα
Α. Σας δίνουμε ένα ναύτη
που όλο
μύγες χάφτει.
Ομάδα Β.
Αυτός είναι χάρισμά σας,
στα μούτρα τα δικά σας.
Ομάδα
Α. Παντρεύουμε την….(λένε κάποιο όνομα κοριτσιού)
γκέο-βαγκέο.
Ομάδα
Β. Και ποιόνε της εδίνετε
γκέο – βαγκέο.
Ομάδα
Α. Της δίνουμε τον…(λένε το όνομα
κάποιου αγοριού)
γκέο-βαγκέο.
Τα
παιδιά που άκουσαν τα ονόματά τους τρέχουν προς την απέναντι ομάδα και με το
σώμα τους προσπαθούν να «σπάσουν» τα
σταυρωτά χέρια των αντιπάλων και να τα ανοίξουν. Αν τα καταφέρουν είναι νικητές
και γυρνούν πίσω στην ομάδα τους
φέρνοντας
μαζί τους και ένα παιδί απ’ όπου έσπασαν
το πιάσιμο των χεριών. Αν δεν τα καταφέρουν μένουν στην αντίπαλη ομάδα. Νικήτρια
ομάδα είναι αυτή που μετά από κάποιες επαναλήψεις έχει τα περισσότερα παιδιά.
Ειρήνη
ΦΑΝΑΡΑΚΙ
Τα παιδιά παίρνουν μεγάλες κολοκύθες,
κόβουν το επάνω μέρος τους, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα λεπτό καπάκι. Στη
συνέχεια καθαρίζουν εσωτερικά την κολοκύθα για να είναι άδεια και τοποθετούν
ένα κερί. Εξωτερικά της κολοκύθας με το
μαχαίρι κόβουν μάτια, μύτη, στόμα
και βγάζουν τα κομμάτια έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα ανθρωπάκι. Ανάβουν
το κερί και με αυτό φοβερίζουν τους περαστικούς(παίζεται το σούρουπο και βράδυ).
Επιπλέον στο επάνω μέρος κοντά στο καπάκι
ανοίγουν από τη μια και την άλλη πλευρά δυο τρύπες και δένουν σύρμα ,
ώστε να είναι σαν φαναράκι και να μπορούν να το μετακινούν χωρίς να καίγονται.
Κωνσταντίνος Σ.
ΜΠΙΚΟΣ
Παίζεται με δυο ομάδες από δυο άτομα και
πάνω η κάθε μια. Κάνουμε ένα μικρό κύκλο
και τοποθετούμε στη ένα κουτί από
κονσέρβα. Σε απόσταση 3-5 μέτρων από τον κύκλο σε ευθεία γραμμή είναι η μια ομάδα. Η δεύτερη είναι
γύρω από τον κύκλο. Η ομάδα που είναι στην
ευθεία γραμμή με μια μπάλα
προσπαθεί να ρίξει το κουτί. Αν το ρίξει
τρέχουν και η άλλη ομάδα παίρνει τη μπάλα και προσπαθεί να τους «κάψει», δηλαδή
να τους χτυπήσει με τη μπάλα και να μην προλάβει να ξαναβάλει το κουτί όρθιο στη θέση του. Αν τα καταφέρει συνεχίζει όπως πριν, αν όμως όχι αλλάζουν
ρόλους οι ομάδες.
ΠΙΘΑΜΗ
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
Τα παιδιά έκαναν έναν κύκλο με μια ίσια
γραμμή στη μέση (διάμετρο). Έπαιρναν ένα καρφί και καθώς στεκόταν έξω από τον
κύκλο, προσπαθούσαν ρίχνοντας το καρφί να πετύχουν το κέντρο του κύκλου ή έστω
τη γραμμή. Αν το πετύχαινε κάποιο παιδί κέρδιζε και συνέχιζε μέχρι να χάσει.
Όποιος πήγαινε το καρφί μακριά από τη γραμμή (διάμετρο) έχανε και έπαιρνε άλλος
τη σειρά του.
ΒΟΛΟΙ
Ζωγραφίζουμε ένα
κύκλο κάτω στο έδαφος και βάζουμε στη μέση ένα κυλινδρικό άδειο –τενεκεδένιο κουτί
. Γινόμαστε δυο ομάδες και προσπαθούμε
να βάλουμε τους βόλους μέσα στο κουτί.
Όποια ομάδα βάλει τους περισσότερους κερδίζει.
Ραφαήλ
ΤΟ ΑΥΓΟ
Όταν μαζευόμασταν
πολλά εγγόνια στο σπίτι του παππού, ο παππούς αφού έβραζε ένα αυγό, το έδενε σε
ένα σπάγκο και το κουνούσε όπως το εκκρεμές. Τα εγγόνια που ήταν παραταγμένα
δίπλα στον παππού με τα χέρια πίσω στη
μέση προσπαθούσαν να το δαγκώσουν. Όποιος το δάγκωνε νικούσε και το έτρωγε.
Ραφαήλ
ΚΑΦ-ΚΙΝΙΡ- ΜΠΙΖΕΛ
Τα παιδία
έπαιρναν ένα κομματάκι από κεραμίδι σε
καφέ χρώμα(καφ), ένα κομματάκι γυαλί(κινίρ) και ένα άσπρο χαλίκι(μπιζέλ).Ένα
παιδί έκανε τη «μάνα» και καθόταν. Ένα
άλλο παιδί έσκυβε στα γόνατά της. Έβαζε τότε η μάνα στην πλάτη του παιδιού ένα
από τα τρία πετραδάκια και τον ρωτούσε δυνατά: «καφ-κινίρ-μπιζέλ;» Αν έβρισκε
ποιο ήταν καθόταν άλλο παιδί για να μαντέψει, αν δεν το έβρισκε συνέχιζε το ίδιο μέχρι να το βρει.
ΤΖΑΜΙ
Παίζεται με δυο
ομάδες. Με πέτρες-πλάκες τετράγωνες ή στρόγγυλες κάνουμε έναν «πύργο» 10 ως 20 εκατοστά. Η μια ομάδα έχει μια μπάλα με την οποία
προσπαθεί να γκρεμίσει τον πύργο , να ρίξει δηλαδή τις πέτρες. Αν το πετύχει η
αντίπαλη ομάδα τρέχει να πιάσει την μπάλα, ενώ ταυτόχρονα η πρώτη ομάδα προσπαθεί να ξαναστήσει τον
πύργο. Αν τα καταφέρει κερδίζει. Αν η αντίπαλη ομάδα πιάσει την μπάλα και με
αυτήν χτυπήσει όλους τους αντιπάλους
χωρίς μέχρι τότε να κατορθώσουν να
ξαναστήσουν τον πύργο τότε χάνουν και αλλάζουν ρόλους οι ομάδες.
ΜΑΚΡΙΑ ΓΑΪΔΟΥΡΑ
Παιχνίδι που παίζεται μόνο από αγόρια που
χωρίζονται σε δυο ομάδες. Σ’ ένα κράσπεδο ύψους πάνω των 50 εκατοστών κάθεται
ένα παιδί (μάνα). Η μια ομάδα σχηματίζει μια σειρά βάζοντας ο πρώτος το κεφάλι του στα
γόνατα της μάνας και τα υπόλοιπα κάτω από τα σκέλη του
μπροστινού τους. Όλα τα παιδιά αυτής της ομάδας βρίσκονται σε επίκυψη. Τα
παιδιά της δεύτερης ομάδας παίρνοντας φόρα πηδάνε και κάθονται πάνω στις πλάτες
της πρώτης ομάδας. Ο πρώτος προσπαθεί να πάει όσο το δυνατόν μπροστά για να
χωρέσουν και οι άλλοι. Αν ένα παιδί δεν ανέβει ή ακουμπήσει το πόδι του στη γη
, ενώ έχει καβαλικέψει στις πλάτες τότε
η ομάδα του χάνει και αλλάζουν ρόλους. Αν δεν συμβεί αυτό και έχουν καβαλικέψει
όλα τα παιδιά τότε ο πρώτος ρωτάει στους από κάτω: «Τσανταλίνα μανταλίνα και στο κώλ…. μια σωλήνα πόσα είναι
αυτά»; και επιδεικνύει στη μάνα όσα δάχτυλα του ενός χεριού θέλει. Απαντάει ο
αρχηγός της από κάτω ομάδας. Αν το βρει αλλάζουν ρόλους , αν όχι συνεχίζουν ως
έχει.
Γεωργία
Ελεάννα
Γεωργία
ΚΟΥΡΝΤΟΥΚΕΛΙ
Ατομικό παιχνίδι. Είναι ένα στεφάνι από
λαμαρίνα ή πολύ χοντρό σύρμα ή λεπτό σίδερο. Τα παιδιά το προμηθεύονταν από
κάποια γεωργικά εργαλεία που χαλούσαν
π.χ βαρέλι, κάντα(μετέφεραν οι
καπνοπαραγωγοί νερό για να ποτίσουν τα καπνά όταν τα έσπερναν)
,μπούκλους(ξύλινο παγούρι) ή έβρισκαν στα σκουπίδια, στους λάκκους κανένα
κομμάτι σίδερο και πήγαιναν στο σιδερά
να τους φτιάξει αυτό το στεφάνι διαμέτρου περίπου 20-40 εκατοστά. Αυτό
το στεφάνι το κυλούσαν περπατώντας ή
τρέχοντας στους δρόμους του χωριού με τη βοήθεια ενός σίδερου που λεγόταν «γάντζα» για να
μπορούν να το ελέγχουν. Η «γάντζα» μήκους περίπου 70-80 εκατοστά φτιαχνόταν από
ένα κομμάτι σίδερο ή πολλά σύρματα τυλιγμένα
ή ένα κομμάτι ξύλου που στο ένα άκρο ήταν γαμψό σαν «π» με τη ράχη προς
τα κάτω και το άλλο άκρο το κρατούσε το παιδί για να ρυθμίζει τη ταχύτητα, να
στρίβει και να σταματάει.
Κωνσταντίνος
Σ.
Κωνσταντίνος
Μ.
ΠΕΤΡΙΑ
Έπαιρναν πέντε μικρές πέτρες και τις
τοποθετούσαν στο έδαφος. Μια μικρή πέτρα την είχαν στο χέρι και την πετούσαν
στον αέρα τόσο ψηλά , ώστε να προλάβουν να πάρουν μια πέτρα από αυτές που ήταν
στο έδαφος χωρίς αυτή που πετούσαν να πέσει κάτω, οπότε έχαναν, αλλά να την πιάσουν .Έτσι στο
χέρι θα είχε δυο. Την ξανάφηνε μαζί με τις άλλες και αυτό συνεχιζόταν μέχρι να
μπορεί να πάρει τις δυο, τις τρεις, τις τέσσερις, και τις πέντε πετρούλες ,οπότε κέρδιζε. Αν δεν τα κατάφερνε συνέχιζε
ο επόμενος παίχτης και περίμενε τη σειρά του για να συνεχίσει από κει που είχε
χάσει.
ΣΑΠΟΝΙΑ
Τα παιδιά
χωρίζονταν σε δυο ομάδες. Έριχναν κλήρο και σ’ αυτόν που έπεφτε ο κλήρος η
ομάδα του έκανε έναν κύκλο. Η άλλη η ομάδα, η νικήτρια στο κλήρο τους έκαναν
καβάλα έναν προς έναν. Ένας απ’ αυτούς που έκαναν καβάλα ήταν ο αρχηγός. Του
έκλειναν τα μάτια με τη μια παλάμη και
με το άλλο χέρι αυτός που τον καβαλούσε του έδειχνε στη πλάτη μερικά δάχτυλα
και του έλεγε: «Σάπονία πόσα είναι αυτά;» Τότε έπρεπε να μαντέψει πόσα ήταν τα
δάχτυλα. Αν τα έβρισκε άλλαζαν ρόλους οι ομάδες, αν όχι συνεχιζόταν το ίδιο .Μερικές φορές ο παίχτης που ρωτούσε τον αρχηγό
μετάνιωνε για την επιλογή του αριθμού των δαχτύλων και έλεγε τη λέξη :»βούρ
τουπούζ. Αυτό σήμαινε ότι θα κάνω άλλη επιλογή στον αριθμό των δαχτύλων που θα
σου δείξω.
ΚΡΙΦΤΟΥΤΙΠΙΡΛΕΚ
Το σούρουπο μαζεύονταν τα παιδιά της
γειτονιάς, που ήταν πολλά για να παίξουν αυτό το παιχνίδι. Αφού έκαναν
κουμπανιά (λάχνισμα) , ο χαμένος τα καμούσε. Σε ένα σημείο του σοκακιού έβαζαν ένα κουτί στρόγγυλο με λίγες μικρές
πέτρες μέσα και το έκλειναν καλά ή άδειο
χωρίς να το κλείσουν. Το κουτί το τοποθετούσαν μέσα σ’ ένα μικρό κύκλο. Ο πιο
δυνατός παίχτης από τα παιδιά το έδινε μια κλωτσιά για να φτάσει όσο
μακριά μπορούσε και έτρεχαν να κρυφτούν. Αυτός που τα καμούσε πήγαινε
το έπαιρνε και το τοποθετούσε στον κύκλο. Ύστερα άρχιζε να ψάχνει να βρει τα
παιδιά , έως ότου τους βρει όλους . Αν τους έβρισκε ο πρώτος θα τα καμούσε . Αν
όμως μέχρι που να βρει και τον τελευταίο βρισκόταν κάποιος που δεν τον είχε
βρει και κλωτσούσε το κουτί τότε λευτερωνόταν όλοι και πάλι από την αρχή.
Αρκετές φορές αν ο παίχτης δεν μπορούσε να τους βρει όλους και συνεχώς καμούσε
τότε κάποιος φιλότιμος έπαιρνε τη θέση του και συνέχισε να τα καμάει εκείνος.
ΤΡΟΥΛ(ΤΡΙΛΙΖΑ)
Παίζεται
από δυο παιδιά. Ζωγραφίζουν με κιμωλία ή κεραμίδι το σχήμα 1.Το κάθε παιδί έχει
τρεις μικρές πέτρες διαφορετικού χρώματος
ή σχήματος για να τις ξεχωρίζει από κείνες του αντιπάλου του και τις τοποθετεί πάνω στο σχήμα 1.
Παίζει ο καθένας με τη σειρά , κάνοντας μια κίνηση κάθε φορά και έχοντας ως
στόχο να φέρει τις πέτρες του στη ίδια ευθεία. Κάθε φορά που το καταφέρνει
κερδίζει έναν πόντο. Τα παιδιά μαζεύουν τις πέτρες και τις ξαναστήνουν από την
αρχή. Νικητής είναι αυτός που θα φτάσει πρώτος σε τόσες νίκες , όσες έχουν
συμφωνήσει εκ των προτέρων τα παιδιά.
ΦΛΙΟΚ
Παιχνίδι που παιζόταν μόνο από αγόρια την
εποχή της Άνοιξης ,επειδή τα υλικά από
τα οποία φτιάχνονταν και
χρησιμοποιούσαν για να το παίξουν υπήρχαν μόνο την Άνοιξη. Από ένα θάμνο, τη φλοκιά που τα κλαδιά της και ο
βλαστός της είχε την ιδιαιτερότητα να είναι κούφιος στη μέση με διάμετρο
περίπου 0,5 εκατοστά έκοβαν τα παιδιά ένα κομμάτι ξύλου μήκους περίπου 10-15 εκατοστά και διαμέτρου
2-4 εκατοστά. Καθάριζαν με ένα σύρμα το κούφιο εσωτερικό του και έτσι υπήρχε
μια τρύπα μήκους όσο και το κομμάτι. Ύστερα έκοβαν ένα κομμάτι ξύλου από κρανιά(γερό
ξύλο) διπλάσιο σε μήκος από το κομμάτι της φλιοκιάς και το πελεκούσαν σε μήκος μικρότερο κατά ένα εκατοστό από το
μήκος της τρύπας , ώστε να μπαίνει
άνετα σαν έμβολο μέσα στη τρύπα. Το
υπόλοιπο κομμάτι της κρανιάς το είχαν όπως
είναι και ήταν από κει που το
έπιαναν. Κατόπιν πήγαιναν τα παιδιά μάζευαν άγουρα πράσινα κακάδια (καρπός
δέντρου που χωρούσε μέσα στην τρύπα με πίεση) και έβαζαν ένα μπροστά ,το
έσπρωχναν με το έμβολο μέχρι τέλους και
ξαναέβαζαν ένα ακόμη στη μεριά της τρύπας που δεν είχε. Τότε έβαζαν το έμβολο από
την μεριά που το κακάδι ήταν λίγο βαθιά στη τρύπα και με μια απότομη κίνηση το
έσπρωχναν. Τότε το ένα κακάδι εκσφεδονιζόταν
και ακουγόταν ένας υπόκουφος θόρυβος. Καμάρωνε το παιδί που έστελνε πιο
μακριά το κακάδι ή ακουγόταν πιο δυνατά.
Κωνσταντίνος Μ.
Οι μαθητές της Α’ τάξης
Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2017
ΤΑ ΦΑΓΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΑ ΣΥΝΗΘΙΖΟΥΜΕ Ή ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ.
1ο
Δημοτικό Σχολείο Παγγαίου
Τάξη: Α’
Υπεύθυνη δασκάλα: Φλίσκα Αργυρώ
Σχολικό έτος: 2016-17
ΤΑ ΦΑΓΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΥ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΑ ΣΥΝΗΘΙΖΟΥΜΕ Ή ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ.
Όταν ο
παππούς και η γιαγιά ξυπνούσαν το πρωί, έτρωγαν παπάρα δηλαδή γάλα στο οποίο
έβαζαν μέσα (έθριβαν) κομμάτια ψωμιού. Το ψωμί ήταν συνήθως μπομπότα, φτιαγμένο
δηλαδή από αλεύρι καλαμποκιού, νερό και αλάτι. Αυτό το ψωμί το φτιάχναν
περισσότερο στην περίοδο του πολέμου.
Κάποιες
άλλες φορές έτρωγαν τραχανά που έφτιαχναν οι νοικοκυρές, πληγούρι ή ψωμί με
ελιές και ζεστό τσάι (του βουνού ή φλαμούρι). Συνηθιζόταν και η ξιδουμαγιργιά
που γινόταν από ξίδι και πράσο.
Το
μεσημέρι έτρωγαν συνήθως λαχανικά,
όσπρια, χόρτα και σπανιότερα (μία φορά την εβδομάδα, κατά προτίμηση την
Κυριακή) κρέας. Στο μαγείρεμα των φαγητών χρησιμοποιούσαν τη λίγδα. Έπαιρναν το
λίπος από τα κρέατα των ζώων που έσφαζαν, το έβραζαν και το είχαν για βούτυρο.
Εποχιακό φαγητό (ανοιξιάτικο) ήταν οι
<<τσουκνάδις με τ’ αυγά>>. Δηλαδή, χόρτα που μάζευαν από τα
χωράφια, τα έβραζαν και στο τέλος πρόσθεταν αυγά τα οποία δεν ανακάτευαν αλλά
τα άφηναν ολόκληρα για να γίνουν <<μάτια>>.
Οι πίτες γινόταν σε μεγάλα πιτοτάψια και
ήταν γυριστές. Τυρόπιτες (με ούρδα, αυγά και ρύζι) ή χορτόπιτες (με σπανάκι,
τσουκνάδες και τυρί). Την Κυριακή της Τυρινής, έφτιαχναν τυρόπιτες με ρύζι και
έστελναν στις νονές. Όταν το απόγευμα πήγαιναν στους ηλικιωμένους γονείς να
τους επισκεφτούν για τα <<σχουριμένα>> πήγαιναν πάλι πίτα, ενώ στα
πιο παλιά χρόνια, που ήταν φτωχότερα και δεν υπήρχαν τα απαραίτητα υλικά,
πήγαιναν πορτοκάλια.
Το απόγευμα
τους έδιναν στο χέρι να φαν, έξω στις γειτονιές που έπαιζαν, ψωμί με ζάχαρη.
Πρώτα έβρεχαν τη φέτα του σπιτικού ψωμιού και από πάνω έριχναν λίγη ζάχαρη για
να κολλήσει. Άλλοτε, έτρωγαν ψωμί με λάδι και ρίγανη ή κόκκινο πιπέρι.
Για
γλυκό είχαν το ρετσέλι, τη μουσταλευριά, το σερμπέτι (ζαχαρόνερο με λίγο ξίδι),
τα ξυλοκέρατα (χαρούπια), το κουσιάφ. Το κουσιάφ ήταν κομπόστα με φρούτα εποχής
ή αποξηραμένα σύκα, δαμάσκηνα κ.α. Οι γυναίκες μάζευαν τα φρούτα και τα
αποξήραναν για να τα έχουν όλο το χρόνο. Έτσι, όταν επισκέπτονταν μια λεχώνα ή
έναν άρρωστο, του πήγαιναν κουσιάφ ή λαλάγκια (τηγανίτες με αυγά, γάλα ή
γιαούρτι και αλεύρι). Το ρετσέλι ήταν φρούτα (κυδώνια, μήλα, ρώγες σταφυλιού)
και γλυκιά κολοκύθα, βρασμένα με μούστο. Το έτρωγαν σαν γλυκό ή το άλειφαν πάνω
στην μπομπότα. Έτρωγαν και κατσαμάκ. Το έφτιαχναν σαν χαλβά από καλαμποκίσιο
αλεύρι, νερό και λάδι.
Πρέπει να αναφέρουμε ότι παραδοσιακά
νικησιανιώτκα φαγητά ήταν και τα μπουμπάρια αλλά και οι σαρμάδες. Αυτά όμως
συνεχίζουν να υπάρχουν στην τοπική κουζίνα και μάλιστα οι σαρμάδες αποτελούν
κορυφαίο τοπικό φαγητό. Αυτό το έδεσμα , ο Πολιτιστικός Σύλλογος << ο Αράπης>>, το ανέδειξε και
το έκανε γνωστό σε όλον τον κόσμο καθιερώνοντας την << Γιορτή του
Σαρμά>> την οποία και συνεχίζει να την διοργανώνει με τεράστια επιτυχία
κάθε χρόνο.
Οι μαθητές της Α’ τάξης
Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2016
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)